Holenderskie porty należą do najbardziej zaawansowanych technologicznie i ekologicznie punktów logistycznych w Europie. W ostatnich latach znacząco przyspieszyły one inwestycje w infrastrukturę zasilania z lądu (shore power / OPS) oraz w inteligentne systemy energetyczne, a katalizatorem zmian stały się szerokie możliwości finansowania ze środków Unii Europejskiej.
Dzięki środkom z programów takich jak Connecting Europe Facility (CEF), inicjatyw wspierających infrastrukturę paliw alternatywnych oraz instrumentów modernizacji sieci energetycznych, porty w Rotterdamie, Amsterdamie, Vlissingen czy Groningen przyspieszają zieloną transformację i zyskują przewagę konkurencyjną w europejskim łańcuchu dostaw.
Dlaczego zasilanie z lądu jest strategiczne
Współczesny port miejski boryka się z dwoma równoległymi wyzwaniami: presją na ograniczenie emisji zanieczyszczeń oraz koniecznością obsługi rosnącej liczby statków wciąż jeszcze zasilanych tradycyjnymi silnikami pomocniczymi.
Technologia OPS (Onshore Power Supply) umożliwia statkom odłączenie własnych generatorów podczas postoju i korzystanie z energii dostarczanej bezpośrednio z nabrzeża. Redukuje to:
- emisję CO₂, NOx, SOx i cząstek stałych,
- hałas generowany przez jednostki,
- koszty eksploatacyjne statków,
- uciążliwość operacji portowych dla mieszkańców.
W miastach takich jak Rotterdam czy Amsterdam ma to szczególne znaczenie: oba porty są zintegrowane z gęsto zaludnionymi obszarami i od lat prowadzą politykę poprawy jakości powietrza.
Unijne środki podnoszą tempo inwestycji
Holenderskie porty aktywnie korzystają z unijnych funduszy, które wspierają:
- projektowanie, budowę i modernizację stacji OPS,
- wzmocnienie lokalnych sieci energetycznych,
- cyfryzację infrastruktury nabrzeżowej,
- projekty pilotażowe dotyczące zasilania statków różnych klas,
- rozwój systemów zarządzania energią i integrację OZE.
Duże znaczenie mają również środki na modernizację sieci wysokiego napięcia, które umożliwiają bezproblemowe dostarczanie energii do terminali wymagających bardzo dużej mocy, np. terminali kontenerowych oraz nabrzeży dla statków wycieczkowych.
Rotterdam i Amsterdam – najbardziej zaawansowane projekty
Port Rotterdam — największy port Europy — prowadzi szeroki program rozbudowy infrastruktury OPS. Obejmuje on:
- zasilanie z lądu dla statków pasażerskich i jednostek offshore,
- instalacje dla terminali kontenerowych na Maasvlakte,
- współpracę z operatorami energetycznymi nad zwiększeniem przepustowości sieci.
Port działa również we współpracy z partnerami prywatnymi, tworząc modele finansowe pozwalające terminalom wdrażać shore power jako usługę, co obniża koszty inwestycyjne i przyspiesza skalowanie.
Port Amsterdam natomiast intensywnie rozwija OPS dla statków pasażerskich, śródlądowych i jednostek obsługujących lokalny przemysł. Władze portu inwestują również w infrastrukturę umożliwiającą zasilanie ciężkiego sprzętu elektrycznego, przygotowanie nabrzeży do obsługi statków bezemisyjnych oraz integrację sieci z projektami wodorowymi.
Lokalny wpływ i korzyści dla miast
Zasilanie z lądu przynosi realne korzyści mieszkańcom i otoczeniu portów:
- obniżenie poziomu hałasu nocnego,
- redukcję lokalnych zanieczyszczeń powietrza,
- poprawę jakości życia w dzielnicach położonych najbliżej portu,
- zmniejszenie negatywnego wpływu żeglugi turystycznej i masowej na środowisko.
W Rotterdamie oraz Amsterdamie, gdzie port styka się bezpośrednio z tkanką miejską, efekty te są widoczne najpełniej i wspierają długoterminowe strategie neutralności klimatycznej.
Wyzwania wciąż pozostają
Mimo dynamicznego rozwoju infrastruktury OPS, holenderskie porty stoją przed kilkoma barierami:
- Dostępność energii — nie wszystkie lokalne sieci są przygotowane na duże obciążenia OPS.
- Wysokie koszty instalacji — budowa stacji wysokiego napięcia, transformatorów i kabli podziemnych jest kosztowna.
- Standaryzacja techniczna — statki różnych klas wymagają odmiennych parametrów zasilania
